Hàng nghìn gia đình mất mát người thân trong cơn sóng thần và động đất, suốt ba tuần qua, họ vẫn mải miết tìm kiếm với hy vọng thấy thân nhân dù còn sống hay đã chết.


Bà Takako Suzuki, 67 tuổi, vẫn đang đi tìm dấu hiệu sống sót của cô con gái giữa đống đổ nát của một cảng cá nhỏ, nơi bà luôn gọi là quê nhà trong suốt cuộc đời.

Mỗi tối, khi mặt trời tắt vào lúc 7 giờ, bà Suzuki chui vào ẩn mình bên dưới tấm chăn bông, bởi bà chẳng có gì để làm trong căn nhà tối om. Khu Ishinomaki thuộc tỉnh Miyagy vẫn chưa có điện, gas và nước máy.

"Tôi không đọc báo, tôi không nghe đài. Họ đang nói về những thứ khủng khiếp", Suzuki nói. Bà vừa trò chuyện vừa sửa soạn đi ngủ trên tầng hai của ngôi nhà còn sót lại. Bà ở góa đã nhiều năm nay.

"Tại sao tôi phải biết thêm những thứ mà chính mắt tôi thấy đã quá đủ?".

Khi mặt trời lên, bà trở dậy. Bà đi xuống gác để dọn đống đổ nát mà sóng thần hất vào đầy nhà, mang theo tấn thảm kịch cho bao người. Ngày 11/3, thị trấn này chứng kiến cảnh một người đàn ông thấy bàn tay mẹ mình rời ra dù anh đang cố nắm chặt, cảnh ba đứa trẻ nhìn thấy mẹ chúng bị cuốn trôi, cảnh hai ông bà già biến mất cùng với đứa cháu, ba thi thể sau đó dạt vào bờ.

Suzuki dọn đống phế thải trong căn nhà. Nhà của bà còn dấu sóng thần cao khoảng 2 mét. Phía trên đầu bà, trực thăng kêu ò ò trong lúc chở những thi thể mới tìm thấy đi. Bùn phủ lên những album ảnh gia đình, mùi nước biển tù đọng lưu cữu và mùi cá ươn đặc quánh trong không khí.

Quanh nhà, những chiếc ô tô bị lập úp, những con tàu nằm rải rác trên đường phố hay trong các khu trước đây là vườn. Người ta đi phía bên dưới những ô tô đang đung đưa giữa nóc của hai tòa nhà.

Nhưng việc quan trọng nhất của Suzuki không phải là dọn dẹp. Bà phải tìm cô con gái 41 tuổi đã mất tích từ hôm có sóng thần.

Lúc động đất xảy ra, bà Suzuki đang ở Sendai, cách nhà 60 km. Bà cố trở về nhà vào chiều hôm sau bằng cách đi chung taxi tới một nơi gần Ishinomaki. Từ đó bà lội bì bõm trong lớp bùn cao tới đầu gối 7 tiếng đồng hồ để về nhà.

Nhưng con gái bà không có ở đó.

"Tôi tưởng chết đi được", Suzuki kể về niềm đau.

Phải tự tay vứt hết những tấm chiếu tatami, tủ lạnh, TV và đồ gỗ cũng không gây đau bằng việc đi kiếm tìm con gái, bà nói.

Cứ mỗi khi thấy một chiếc máy xúc đến dọn dẹp đống đổ nát cao như núi ở bên đường, bà lại lê bước tới. "Xin các anh, các anh làm nhẹ tay thôi. Con gái tôi có thể còn dưới đó", bà cụ nói.

Và các nhân viên đưa ra một thi thể, nhưng là của một phụ nữ già, từ trong đống đổ nát của một siêu thị.

Cũng như bao nhiêu người khác, bà Suzuki trải qua cảm giác đau đớn kéo dài khi hy vọng tìm được người thân ngày một mòn mỏi dần đi. Lúc đầu, họ ước mong người nhà mình không bị sao, rồi nghĩ họ chỉ là đang vất vưởng đâu đó không phải ở nhà hay các khu tạm trú, rồi hy vọng người nhà đang được ở bệnh viện và chỉ bị thương.

Rồi khi tìm mãi vẫn không thấy tên thân nhân trong danh sách bệnh nhân, họ tiếp tục nuôi hy vọng thân nhân mình đang bất tỉnh đâu đó và vì thế chưa liên lạc được. Cuối cùng, ước nguyện của họ chỉ còn là tìm được thi thể của người thân.

Họ đến các nhà quàn tạm để tìm thứ mà họ vừa mong, vừa không mong thấy. Ở đó có một danh sách các thi thể, đều được đánh số.

Một số người quá cố được nhận dạng bằng tên nhờ giấy tờ tùy thân mang theo, một số khác vô danh và chỉ được mô tả, chẳng hạn "một phụ nữ ở tuổi 30, cao khoảng 1,6 mét" hay "một cháu bé ba tuổi".

Khi một người nào đó muốn tìm người quá cố mang con số cụ thể nào đó, cảnh sát sẽ dẫn đi tìm. Bên trong nhà quàn, hàng dãy thi thể được đặt trong những chiếc áo quan bằng gỗ hoặc túi nhựa đơn sơ. Mùi hương phảng phất trong không khí.

Người ta khóc nấc lên khi thấy người thân nằm ở đó, cứng đờ, tóc ướt bết. Một đôi vợ chồng trẻ ngồi bên một chiếc hộp gỗ có lẽ là quá lớn so với đứa con của họ bên trong. Cả hai hoàn toàn im lặng, hai cặp mắt mở to vô hồn. Ở một góc khác, một nhóm họ hàng bước tới chỗ một thân nhân của họ. Một người thì thầm: "Anh thật quả cảm".

Có hai dòng nhắn gửi viết bằng chữ to màu đỏ giống hệt nhau, đặt trên hai áo quan cạnh nhau: "Xin làm ơn cho cô con gái này được chôn cất cạnh mẹ". Người ký trên mẩu tin nhắn là cha và chồng của hai nạn nhân.

Ảnh của những người thiệt mạng trong sóng thần, hàng trăm chiếc, được gắn trên một tấm bảng xanh lớn. Các thân nhân đến nơi này đau khổ, sụp xuống khi thấy hình ảnh người thân của mình có gương mặt màu đỏ hoặc đen.

"Cha đây rồi, cha ơi", một phụ nữ trung niên thốt lên khi thấy ảnh một người đàn ông. Chị đổ sập xuống. "Cha về với con, cha ơi!", chị khóc, tay với với lên chỗ tấm ảnh.

Bởi đa số nạn nhân là người già, nên ảnh trẻ con rất dễ tìm thấy. Nhưng giữa những cơn gió lạnh, một vài tấm ảnh trẻ con vẫn còn bay phất phơ, khiến người ta không khỏi lo điều tồi tệ nhất đã xảy đến với cha mẹ chúng.

"L:úc đầu tôi rất sợ nhìn các thi thể, nhưng tôi phải quen với chuyện đó", bà Suzuki vừa nói vừa tiếp tục cuộc kiếm tìm đầy đau đớn. Bà không thể quên hình ảnh những người thiệt mạng được tìm thấy ở tòa thị chính gần nhà bà, trong đó có những cậu bé trai vẫn còn đang ôm nhau; có một bà mẹ ôm đứa con nhỏ trong lòng, cái ôm cuối cùng của hai mẹ con.

"Tôi sinh ra từ biển, lớn lên nhờ biển", bà cụ nói. "Nhưng tôi không còn muốn nhìn thấy biển nữa".